Zapalenie płuc to zapalenie tkanki płucnej wywołane przez czynnik zakaźny. Może dotyczyć jednego lub obu płuc. Płuca składają się z dwóch głównych części: oskrzeli (rur, przez które przechodzi powietrze) i pęcherzyków płucnych (małych worków powietrznych, w których odbywa się wymiana tlenu do krwi i dwutlenku węgla z organizmu). W zapaleniu płuc dochodzi do uszkodzenia pęcherzyków płucnych; ulegają one podrażnieniu i zapaleniu oraz wypełniają się płynem i materiałem zakaźnym lub ropą, przez co oddychanie staje się bolesne.
W zależności od wcześniejszego stanu zdrowia i wieku pacjenta, a także w zależności od przyczyny zakażenia (bakterie, wirusy lub w mniejszym stopniu grzyby), zapalenie płuc może mieć łagodny lub ciężki przebieg. Oprócz trudności z normalnym oddychaniem, inne objawy mogą obejmować gorączkę lub kaszel z flegmą, a także ból w klatce piersiowej, dreszcze, nudności lub biegunkę. Dzieci mogą być nieaktywne lub zmęczone, natomiast u starszych dorosłych mogą wystąpić zmiany w stanie psychicznym, a nawet spadek temperatury ciała.
W rzeczywistości jest to zakażenie, które powoduje największą liczbę przyjęć do szpitali, w zeszłym roku zmarło z tego powodu 2,5 mln osób na całym świecie (w tym 672 tys. dzieci), przy czym oczekuje się, że liczba ta wzrośnie ze względu na starzenie się społeczeństwa i wzrost liczby pacjentów z chorobami przewlekłymi, które sprawiają, że są oni bardziej narażeni na wystąpienie powikłań.
Jest to również jedna z chorób powodujących najwięcej zgonów dzieci, zwłaszcza w przypadku noworodkowego zapalenia płuc (u noworodków): organy służby zdrowia szacują, że około 1 200 000 dzieci poniżej piątego roku życia umiera co roku w wyniku zapalenia płuc.
W większości przypadków (70-80%) zapalenie płuc leczy się poza szpitalem. Artykuł o leczeniu zapalenia płuc w tym linku. Zapalenie płuc może być przyczyną wielu poważnych powikłań, począwszy od bakteriemii prowadzącej do wstrząsu septycznego, poprzez niewydolność oddechową lub nerkową, aż do choroby opłucnej lub ropnia płuca.
Czynniki ryzyka zapalenia płuc
Poniżej przedstawiono najczęstsze czynniki ryzyka, które mogą prowadzić do zapalenia płuc:
- Palenie papierosów.
- Choroby przewlekłe lub wcześniejsze patologie płucne
- Niedożywienie.
- Nadwaga.
- Demencja.
- Wiek (na zapalenie płuc najbardziej narażone są dzieci poniżej 2 roku życia oraz osoby po 50 roku życia, a zwłaszcza po 65 roku życia).
- Splenektomia (pacjenci, którym usunięto śledzionę) i ogólnie pacjenci z niską odpornością.
- Alkoholizm.